Burası Likya bölgesinden başlayıp erken Hristiyanlık dönemine kadar kutsal bir alan olarak kalmış bir bölge. Likya bölgesinin hac alanı desek sanırım yanlış olmaz. Leton, Artemis ve Apollo yan yana. Tiyatrosu ise muazzam. Eşen Çayından kıvrıla kıvrıla buraya ulaşmak mümkün. Yaz mevsiminde 17'den sonra giderseniz daha kolay gezilir. Gezi için 20-25 dk yeterli olur. Müze kart ile girebilirsiniz.

Şair Ovidius’un Bir Efsaneye Göre Zeus’dan Hamile Kalan Tanrıça Leto, İkiz Çocukları Artemis Ve Apollon’u Delos’ta Doğurur, Sonra Xanthos Nehri’nin Denize Ulaştığı Yere Varan, Nehir Boyunca Leto Tapınağı’nın Ortaya Çıktığı Yerdeki Kaynağa Varıncaya dek Yürür. Kaynakta Çocuklarını Yıkamak İsteyen Fakat Yerli Halk Tarafından Engellenen Taraftan, Yöre Halkını, İzin Vermemeleri Sonucunu Kurutmaya Çevirir. İşte Letoon’un Bulunduğu Yerin Kökeni Bu Mitolojiye Dayanmaktadır. Letoon Ören Yerinde 30 Yıldır Yapılan Kazılarda Ele Geçen Buluntulara Göre İlk Yerleşim MÖ 7. Yüzyıla Kadar Gider. Bölgedeki Yerleşimler Ve Ele Geçen Kitabeler Letoon’un Likya Birliği’nin Dönemde Politik Ve Dini Bir Merkez Olduğu Görülmektedir. Antik Kent Yerine Yan Yana Dizilmiş 3 Tapınak Bulunmaktadır. Bunların En Batıdaki İyon Düzenindeki Yapısı Ana Tanrıça Leto’ya Aittir. Daha Küçük Olan Ve Ortada Bulunan Tapınak Artemis’e En Doğudaki Tapınak İse Tanrı Apollon’a İthaf Edilmiştir. Apollon Tapınağı’nın Ortasında Bulunan Ve Apollon Mozaiği Olarak Tanımlanan Mozaik, Pano Kazı Alanında Doğal Tahribata Açık Olması Nedeniyle Kazı Ekibiyle Kaldırılarak Fethiye Arkeoloji Müzesi’ne Taşınmış Olup, Bugün Müzede Teşhir Edilmektedir. Apollon Tapınağı’na Ait Helenistik Çöplük Alanı İçinde Bulunarak Bugün Fethiye Arkeoloji Müzesi’nde Sergilenen Üç Dilli Kitabe’ye Göre Çok Büyük Bir Önem Veriliyor. Likçe, Aramice Ve Grekçe Olarak Yapılan Kitabe Likya Dilinin Devamında Çok Büyük Bir Rol Oynamıştır. Tapınakların Güneyinde Nymphe Kültüne Adanmış Bir Çeşme Evi İle Bu Çeşmenin Doğuya Sağladığı Erken Hristiyanlık Dönemi Kilisesi Yer Almaktadır. Ören Yeri İçerisinde Ayrıca Bir Stoa Ve Helenistik Dönem Tiyatrosu Değerindeki Tutarlar Arasında Yer Alır.