Şehrin merkezinde; bir başka deyişle eski şehirin kalbinde. Bahçesi; binanın yapısı, tarihi özelliğ. Güzel Türkiye'mizde bulunan diğer kiliseler gibi; bunu da görmek gerekli diye düşünüyorum. Keyifli seyahatler.

Ayvalığa yolunuz düşerse şehir merkezindeki buranın en eski kilisesi olan Taksiyarhis kilisesini mutlaka gezmelisiniz. Müze kart ile bedava, normal giriş 15₺, 65 yaş üzeri ücretsiz. Dıştan oldukça sade görünümlü ve oldukça büyük kilisenin içi muhteşem işçilikli ve resim+süslemelerle dolu. İlk olarak 15. yy’da yapıldığı düşünülen kilise mevcut halini 19. yy’da almış. Mübadeleden sonra Yunanlılar göç edince burası atıl kalmış ve uzun yıllar depo olarak kullanılmış. 2012’de Kültür Bakanlığınca restore edilerek Müze olarak ziyarete açılmış. Türkiye’de tarihi eser ve Mimari restorasyonunu genelde başarısız bulan bir Arkeolog olarak söyleyebilirim ki; Taksiyarhis Kilisesinin Restorasyonu inanılmaz derecede iyi ve gerçekçi yapılmış. Özellikle Apsiste, kubbede, Altar önü ve yan duvarlardaki İkonalar için, emin olmamakla birlikte Yunan veya Rus İkona Ressamlarından destek alınmış olabileceğini de düşünüyorum. Ki eğer öyleyse bu gayet normal, çünkü İkona sanatı bize has olmayan bir konu. Kilisenin ikinci katına çıkmak mümkün, ikinci kat da oldukça geniş ve güzel görüntü alabilirsiniz. İlk girişte olması gereken ikonalar eksik, belki ileride tamamlanır. Ciddi büyük bir kilise oluşu, eski dönemlerde Ayvalık’taki Yunan-Ortodoks nüfusunun oldukça yüksek olduğunu gösteriyor. (Ayrıca civarda şu ana Camii olarak hizmet veren iki büyük eski kilise daha var, onları da görebilmeniz mümkün) Kilise biraz yukarıda ve Deniz gören müstahkem bir mevkide. Ayrılırken aşağı doğru eski orantik sokaklardan geçip Yunan Mimarisi eski taş evleri de görerek yürümek keyifli.