Bu ilkbaharda Hollanda’nın dışında laleleri görebileceğiniz yerler

Yel değirmenleri ve tahta takunyaların dışında, çeşitli renklerdeki lalelerin sıralandığı bir tarla kadar Hollanda’yı anımsatan bir görüntü muhtemelen yoktur. Aslında 17. yüzyıldaki Hollanda Altın Çağı’nda bu çiçekler o derece kültürel bir fenomen hâlini almıştı ki, insanların malikane alınabilecek bir fiyata az rastlanır bir lale soğanını satın aldığı ve “lale çılgınlığı” adı verilen bir satın alma çılgınlığı yaşanmıştı.

Hollanda, ilkbaharda lalelerin arasından sessizce yürümek için hâlâ harika bir yer olsa da, dünya çapında bu keyif veren çiçeklerle buluşabileceğiniz tek yer değildir. Aslında, bu çiçeklerin kökeni de Hollanda değildir: Bu onur, Orta Asya’ya ve Türkiye’ye ait olup hâlâ her ilkbaharda İstanbul ve çevresinde dikilen milyonlarca çiçeği görebilirsiniz. Genellikle nisan ortalarından mayıs sonuna kadar süren lale sezonunda bu yıl programınıza ekleyebileceğiniz, Avustralya’daki Melbourne şehrinin çevresinden ABD’nin Orta Batı kesimindeki Hollanda takıntılı bir kasabaya kadar altı destinasyonu tanıtıyoruz.

Hollanda’nın Nazilerce işgal edildiği dönemde, Prenses Juliana ve ailesi Kanada’nın başkentine sığınmıştı ve Hollanda kraliyet ailesi, geleceğin kraliçesine güvenli bir liman sunduğu için teşekkür etmek amacıyla 1945 yılında Kanada’ya 100.000’den fazla çiçek soğanı gönderdi. Yetmiş yıl önce, şehirde Kanada Lale Festivali başlatıldı. Festival bu yıl 12-22 Mayıs 2023 tarihleri arasında gerçekleşecek ve gerek Ottawa’da gerek Quebec eyalet sınırının öte yanındaki komşu Gatineau’da yaklaşık 1 milyon lale açacak. Rideau Kanalı boyunca uzanan Commissioners Parkı ve Ulusal Savaş Anıtı’nın önü de dâhil olmak üzere 120 yatakta 100’den fazla lale çeşidi bulacaksınız.

Ücretsiz festival, 2023’te gece saatlerine kadar devam ederek hava karardıktan sonra yapılabilecek ve kalabalıklardan uzak kalmanızı sağlayacak bir dizi etkinlik sunuyor: Lale yatakları, gün batımı sonrasında yapılacak ziyaretler için aydınlatılacak ve ilginç Blacklight Boardwalk gösterisi, ziyaretçilerin çiçekleri tıpkı arılar ve kelebekler gibi polen taşıyıcıların gördüğü şekilde morötesi spektrumda görmesine olanak tanıyacak. Şehrin en görkemli oteli olan 111 yaşındaki Fairmont Château Laurier o kadar merkezî bir konumda ki, çoğu zaman pencerenizden lale yataklarını görebilirsiniz.

1840’larda Hollandalı Kalvinist ayrılıkçılar tarafından yerleşilen ve buna uygun şekilde adlandırılan Holland kasabası, kanalları ve eski ülkeden taşınan 262 yıllık yel değirmeniyle ABD’nin Orta Batı kesiminde Hollanda’nın küçük bir parçasıymış gibi hissettiriyor. 20. yüzyılın ortalarına kadar nüfusu neredeyse yüzde 90 Hollanda kökenli olarak kalan kasaba, sahip olduğu mirası kutlamak için 1920’lerde 100.000 lale soğanı satın almış. Holland, 1929’dan beri Lale Zamanı Festivali’ne ev sahipliği yapıyor. Bu yılki festival 6-14 Mayıs 2023 tarihleri arasında gerçekleşecek.

Çiçekleri en canlı göründükleri zamanda izlemenin yanı sıra, geleneksel Hollanda danslarını, tarihi mekânlara yapılan yürüyüş turlarını, yatak örtüsü sergilerini ve Sara Evans gibi ünlü sanatçıların konserlerini de izleyebilirsiniz. Şehirdeyken Veldheer’in Lale Bahçesi’ni mutlaka ziyaret edin. Burada, zanaatkârların mavi ve beyaz renkli Delftware çömleklerini veya tahta ayakkabıları boyamasını izleyerek milyonlarca lale arasında botanik bir gezinti yapabilirsiniz. Çiftlikte çok fazla sayıda lale çeşidi olduğundan, nisan ortasından neredeyse mayıs sonuna kadar çiçekler görülebilir. Bu nedenle, festival zamanı dışında kalan ve ilkbaharın başlarında hafta içine denk gelen sakin bir günde çiftliği ziyaret ederek kalabalıklardan kaçınabilirsiniz. Tarihî şehir merkezinin tam ortasındaki Teerman Lofts, evinizden uzaktayken bile kendinizi evinizdeymiş gibi hissettiren altı daire sunar.

Laleleri gerçekten seviyorsanız eğlencenizi gerçek anlamda ikiye katlamanın tek yolu, eylül ayından kasım ayına kadar süren Güney Yarım Küre’deki ilkbahar mevsimini yaşamak için Ekvator’un güneyine geçmektir. Laleleri görebileceğiniz en iyi yerlerden biri de, 1954 yılından beri her yıl Tesselaar Lale Festivali’ne ev sahipliği yapan Avustralya’nın Silvan şehridir. Söylentiye göre, yoldan geçerken durup Melbourne’ün yaklaşık 40 kilometre dışındaki Hollandalı göçmenlere ait bu çiftlikteki çiçekleri şaşkınlıkla izleyen kişi sayısı o kadar fazladır ki, Cees ve Johanna Tesselaar sonunda pes ederek tarlalarını halka açmaya karar verirler. Şu günlerde yaklaşık 900.000 laleden oluşan gökkuşağı renklerinde bir sergiyle tıklım tıklım dolu olan çiftlikteki 10 Eylül’den 9 Ekim’e kadar süren 2022 yılı şenlikleri, temalı hafta sonlarını içeriyordu: İlk kez gelenler için bu etkinliklerden en beklenmedik olanı, çiçeğin Orta Asya’ya dayanan kökenlerini Türk müziği, mutfağı ve sanatıyla onurlandıran Türk hafta sonudur. Konaklamanıza farklı bir hava katmak isterseniz 1923’ten kalma bir konukevi olan Monreale Evi’ne göz atabilirsiniz. Burası valabilerin (bir tür küçük kanguru), vombatların ve lir kuşlarının arazisinde sık sık gezinirken görüldüğü dört kır evine sahiptir.

Tokyo’nun kuzeybatısında yer alan ve hızlı trenle 4 saatte ulaşılabilen Tonami, dünyanın en meşhur çiçek bahçesi olan Keukenhof’a ev sahipliği yapan Hollanda’nın Lisse kentinin kardeş şehridir. Toyama vilayetindeki bu şehir de, tıpkı kardeşi gibi lalelere çılgıncasına düşkündür ve onları bayrağına bile taşımıştır. Tonami Lale Fuarı (22 Nisan – 5 Mayıs 2023), her ilkbaharda lale aromalı yumuşak dondurmanın tadına bakabileceğiniz Tonami Lale Galerisi ve rengarenk Tonami Lale Parkı gibi yerlerde 300 farklı türden 3 milyon laleyle hayat bulur. Şenlik mekânlarına çok daha yakın birkaç tane genel olarak iş odaklı otel olsa da, Japon misafirperverliğini gerçek manada yaşamak istiyorsanız biraz daha uzaklaşın ve yaklaşık olarak taksiyle 10 dakika veya otobüsle yarım saat uzaklıktaki bir aile işletmesi olan Yumetsuzuri kaplıca oteline (onsen ryokan) gidin. Otel, buharı tüten doğal kaplıca sularının yanı sıra mevsime göre sürekli değişen yemekler de sunar: Bu, lale ziyaretinizin zamanına bağlı olarak muhtemelen yavru “ayu” balığı, ateş böceği kalamarı, Japon çınarı filizleri ve eğrelti otu yiyeceğiniz anlamına gelir.

Amerika Birleşik Devletleri’nin hiçbir yerinde, Seattle’ın bir saat kuzeyindeki bu gözde tarım bölgesi kadar çok lale ve nergis soğanı üretilmez. Washington’daki çiçek endüstrisinin kökleri, 1890’larda arazisine meraktan 5 dolar değerinde lale diken ve kısa süre içinde lalelerin mükemmel toprak koşullarında hızla çoğaldığını keşfeden George Gibbs adlı bir İngiliz göçmene kadar uzanır. Bölgede her yıl nisan ayında kutlanan Skagit Vadisi Lale Festivali’nin keyfini çıkarmanın en iyi yolu, muhteşem manzarayı seyrederek arabayla dolaşmak ve arada RoozenGaarde Sergi Bahçesi ve Lale Kasabası gibi çiftliklerde mola vermektir. Bölgedeki en iyi oteller için, küçük La Conner kasabasına gidin. Kasabada Wild Iris Inn gibi birkaç büyüleyici bağımsız işletme bulunur. 18 odalı bu tesiste, Swinomish Kanalı boyunca uzanan parkları ve yat limanlarını keşfetmek için ücretsiz gezi bisikletlerinden yararlanabilirsiniz.

Daha çok Ivanhoe ve Rob Roy gibi tarihî romanlarıyla tanınan Sir Walter Scott, İskoç ulusal kimliğini yeniden şekillendirme konusunda takıntılıydı. Bu amaçla, Scottish Borders (İskoç Sınırları-İskoçya’nın 32 belediye bölgesinden biri) sınırları içindeki Abbotsford’da Gotik Uyanış (Gothic Revival) mimari tarzındaki kendi malikanesini yaratarak 1817 ile 1825 yılları arasında burada yaşamıştı. Scott, projenin bir parçası olarak bugüne kadar neredeyse hiç değişmeden kalan duvarlarla çevrili üç Regency bahçesi tasarlamıştı ve bu bahçelerde her ilkbahar laleler açar. Sabahın ilk ışıklarıyla henüz kalabalıklaşmadan bahçeleri görmek isterseniz arazinin içinde yer alan ve bir zamanlar Sir Walter’ın torununun yaşadığı Hope Scott Wing’de konaklamak üzere rezervasyon bile yaptırabilirsiniz. Bir diğer seçenek olan Tweed Nehri’nin hemen karşı kıyısındaki Kingsknowes Oteli, yerel bir tekstil fabrikası sahibinin 1869 yılından kalma Baron tarzı malikanesinde yer alır ve Abbotsford manzaralarına sahiptir.